7 IUCN-categorieën van beschermde gebieden en voorbeelden

Het behoud van sites met culturele en religieuze betekenis maakt beschermde gebieden essentieel voor de culturen, het levensonderhoud en de lokale gemeenschappen van inheemse volkeren. Ze bieden schone lucht en schoon water, zorgen voor recreatie en herstel, en profiteren via toerisme van miljoenen mensen.

Om te helpen bij het creëren en begrijpen van systemen voor beschermde gebieden in verschillende nationale contexten en rechtssystemen, heeft de IUCN een reeks algemene beheercategorieën voor beschermde gebieden gecreëerd die men "de IUCN-categorieën van beschermde gebieden" kan noemen.

Nationale parken, nationale reservaten en bosreservaten zijn slechts enkele van de verschillende soorten beschermde gebieden die elk land in de regio heeft gespecificeerd door wetgeving en beleid. Meestal verschillen deze definities van land tot land.

Hoewel er niet altijd een "exacte" overeenkomst is en niet alle categorieën vaak in een bepaald land of een bepaalde regio voorkomen, kunnen ze meestal worden vergeleken met de IUCN-categorieën.

Het hele spectrum van categorieën I tot en met VI maakt het mogelijk dat systemen voor beschermde gebieden zowel die gebieden omvatten waar duurzame activiteiten zijn toegestaan ​​als die waar menselijke activiteiten strikt worden gecontroleerd.

IUCN-categorieën van beschermde gebieden

  • Categorie Ia - streng natuurgebied
  • Categorie Ib - wildernisgebied
  • Categorie II - nationaal park
  • Categorie III - natuurmonument of kenmerk
  • Categorie IV – beheergebied voor habitats of soorten
  • Categorie V - beschermd landschap of zeegezicht
  • Categorie VI - beschermd gebied met duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen

Categorie Ia - streng natuurgebied

Om de biodiversiteit en misschien zelfs de geologische en geomorfologische kenmerken te behouden, wordt een gebied aangewezen als een streng natuurgebied  (IUCN-categorie Ia). Deze locaties bevatten vaak dikke inheemse ecosystemen en alle menselijke tussenkomst is hier verboden, behalve wetenschappelijk onderzoek, milieumonitoring en educatieve activiteiten.

Deze locaties bieden ideale, ongerepte habitats die het mogelijk maken om externe menselijke effecten te kwantificeren door ze te vergelijken met andere gebieden, omdat ze zo strikt worden beschermd.

Tsingy de Bermaraha, Tsaratanana en Betampona op Madagaskar en Aldabra-atol, Cousin, La Digue en Aride op de Seychellen zijn enkele voorbeelden.

Categorie Ib - wildernisgebied

Net als een strikt natuurreservaat, wordt een wildernisgebied (IUCN-categorie Ib) minder strikt beschermd en is het doorgaans groter.

Deze regio's zijn een beschermd gebied waar ecosysteemprocessen (inclusief evolutie) en biodiversiteit kunnen floreren of worden hersteld als ze eerder werden geschaad door menselijke activiteiten. Dit zijn regio's die kunnen fungeren als een klimaatverandering buffer tijdens het verdedigen bedreigde soort en biologische gemeenschappen.

Voorbeelden zijn Moremi, Khutse en Central Kalahari Game Reserves (Botswana) en Koko Hill, Mamboya en Ikwamba Forest Reserves (Tanzania).

Categorie II - nationaal park

Een wildernisgebied en een nationaal park (IUCN Categorie II) zijn qua grootte vergelijkbaar en hebben beide hetzelfde primaire doel: het behoud van gezonde ecosystemen. Nationale parken tolereren daarentegen vaak meer mensenverkeer en de bijbehorende infrastructuur.

Door educatief en recreatief toerisme te ondersteunen op een schaal die de inspanningen voor natuurbehoud niet in gevaar brengt, worden nationale parken beheerd op een manier die lokale economieën kan stimuleren.

Voorbeelden zijn Parc Marin de Mohéli (Comoren), Amboseli en Masai Mara (Nationaal Reservaat) (Kenia), Niassa (Nationaal Reservaat) (Mozambique), Volcans (Rwanda) Kruger (Zuid-Afrika) Serengeti (Tanzania), Bwindi Impenetrable (Oeganda) , Kafue (Zambia).

Categorie III - natuurmonument of kenmerk

Een natuurmonument of -kenmerk (IUCN-categorie III) is een relatief kleiner gebied dat speciaal is gereserveerd om de leefgebieden rond een natuurmonument te beschermen. Deze monumenten kunnen in alle opzichten geheel natuurlijk zijn, of delen bevatten die door mensen zijn aangepast of toegevoegd.

Dit laatste moet worden geassocieerd met biodiversiteit of kan worden gecategoriseerd als een historische of spirituele plaats, maar het kan een uitdaging zijn om dit onderscheid te maken.

Voorbeelden zijn het Popa Game Park in Namibië en de Gross Barmen Hot Springs, het Victoria Falls National Park in Zimbabwe, Toro-Semliki, Karuma, Bugungu en een verscheidenheid aan andere wildparken in Oeganda.

Categorie IV – beheergebied voor habitats of soorten

Hoewel grootte niet altijd een bepalend kenmerk is, is een habitat- of soortbeheergebied (IUCN-categorie IV) vergelijkbaar met een natuurmonument of -kenmerk, maar richt het zich op meer specifieke gebieden van behoud, zoals een identificeerbare soort of habitat die voortdurende bescherming nodig heeft.

Het publieke bewustzijn van deze beschermde plaatsen wordt sterk aangemoedigd als onderdeel van de beheerdoelstellingen. Deze beschermde gebieden zullen naar behoren worden gecontroleerd om het onderhoud, de instandhouding en het herstel van specifieke soorten en habitats te waarborgen, mogelijk met traditionele middelen.

Voorbeelden zijn Partial Reserve Namibe (Angola) Maun Game Sanctuary (Botswana) Gash-Setit Wildlife Reserve (Eritrea), Alledeghi en Bale Wildlife Reserves (Ethiopië), Sehlabathebe National Park (Lesotho), Majete en Nkhotakota Wildlife Reserves (Malawi) Poudre d' Or en Trou d'Eau Douce Fishing Reserves (Mauritius) en Sabaloka Game Reserve (Soedan).

Categorie V - beschermd landschap of zeegezicht

Een heel land of oceaan valt onder a beschermd landschap of beschermd zeegezicht (IUCN-categorie V), wat doorgaans ook een verscheidenheid aan activiteiten met winstoogmerk mogelijk maakt.

Het belangrijkste doel is het beschermen van gebieden die een onderscheidend en waardevol ecologisch, biologisch, cultureel of landschappelijke karakter hebben ontwikkeld. In tegenstelling tot de voorgaande categorieën stelt categorie V de gemeenschappen in de buurt in staat om zich in te zetten voor de natuurlijke en culturele rijkdommen van de regio en bij te dragen aan het duurzame beheer ervan.

Imatong Forest Reserve (Zuid-Soedan), Libhetse Nature Reserve (Eswatini), Iles Musha en Maskhali (Djibouti), evenals andere locaties in Madagaskar.

Categorie VI - beschermd gebied met duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen

Stroom in het Tsarmitunturi-wildernisgebied

Ook al spelen mensen een belangrijke rol bij het beheer van deze beschermde gebieden, vooruitgang is niet bedoeld om uitgebreide industriële activiteit mogelijk te maken.

De IUCN adviseert om een ​​percentage van de landmassa in zijn natuurlijke staat te houden; deze keuze moet op nationaal niveau worden bepaald, doorgaans met inachtneming van elk beschermd gebied afzonderlijk. Om tegemoet te komen aan de brede waaier van belangen die voortvloeien uit de exploitatie van duurzame natuurlijke hulpbronnen, er moet bestuur worden gevormd.

Beacon, Booby Island, Etoile en Mamelles Nature Reserves (Seychellen); Dabus Valley, Jikao, Tedo, Omo West en tal van andere gecontroleerde jachtgebieden (Ethiopië); Safarigebieden Matetsi, Sapi en Hurungwe (Zimbabwe).

Waarom het nodig is om sommige gebieden te beschermen

Het doel van de Rainforest Vertrouwen is geweest om te stoppen ontbossing en aantasting van habitats in tropische gebieden door gedurende meer dan 30 jaar beschermde gebieden in te stellen.

Kritieke leefgebieden worden wereldwijd steeds meer bedreigd, van bosbranden veroorzaakt door slash-and-burn-landbouw tot landverwijdering voor grootschalige bouw tot woestijnvorming. De uitkomsten brengen onze planeet en al haar bewoners in gevaar.

Hieronder volgen de vijf belangrijkste redenen waarom beschermde gebieden belangrijk zijn

  • Bescherm de biodiversiteit
  • Voorkom de verspreiding van ziekten
  • Stimuleren van regionale economische groei
  • Zorg voor voedsel- en waterzekerheid
  • Bouw veerkracht op tegen klimaatverandering

1. Bescherm de biodiversiteit

Momenteel beleven we de zesde grote uitstervingsgebeurtenis. Het tempo van uitsterven van soorten is beangstigend. Om ervoor te zorgen dat soorten in de natuur kunnen leven, onaangetast door menselijke invloed, behouden beschermde gebieden vitale habitats.

Recent onderzoek heeft aangetoond dat de populaties van deze soorten met 14.5% toenemen wanneer ze in beschermd gebied leven en dat het gemiddelde aantal soorten in een beschermd gebied 10.6% groter is dan daarbuiten.

2. Voorkom de verspreiding van ziekten

Habitatvernietiging verdringt biodiversiteit en brengt ecosystemen uit balans. De opkomst van zoönotische ziekten wordt mogelijk gemaakt door de verplaatsing van dieren in het wild naar marginale habitats en de toename van menselijk contact.

Van 60% van de infectieziekten, waaronder SARS-CoV-2, Lyme en Ebola, wordt gedacht dat ze een zoönotische oorsprong hebben. Beschermde plaatsen houden gezonde ecosystemen in stand, wat essentieel is om ziekte te voorkomen.

3. Stimuleren van regionale economische groei

Beschermde gebieden hebben het potentieel om lokale economieën te stimuleren wanneer ze worden ontwikkeld in samenwerking met naburige gemeenschappen. Ecotoerisme is populair in veel beschermde regio's en genereert nieuwe inkomsten die rechtstreeks ten goede komen aan de lokale bevolking. Mensen uit de gemeenschap werken vaak in het beschermde gebied of in een sector die toerisme promoot.

4. Zorg voor voedsel- en waterzekerheid

Miljoenen mensen zijn afhankelijk van het voedsel dat wordt verbouwd of gekocht in beschermde gebieden. Al duizenden jaren vertrouwen lokale gemeenschappen op vis, planten, fruit, honing en andere voedingsproducten uit beschermde gebieden om hun biodiversiteit in ecosystemen te behouden.

Beste landbouwpraktijken worden vaak gepromoot in beheerplannen, waardoor de beschikbaarheid van producten voor lokale bevolkingsgroepen wordt vergroot om te gebruiken of te verkopen. Deze plaatsen beschermen ook de stroomgebieden die schoon water leveren.

5. Bouw veerkracht op tegen klimaatverandering

Veel van de habitats in onze wereld, zoals bossen, veenmoerassen en oceanen, slaan overschotten op broeikasgassen zoals koolstof en houden ze uit onze atmosfeer, die de temperatuur op wereldschaal regelt.

Als ze echter worden uitgeroeid vanwege niet-duurzame groei, wordt het klimaat op onze planeet minder stabiel en onvoorspelbaarder, waardoor we kwetsbaarder worden voor de gevaarlijke gevolgen van klimaatverandering.

De eenvoudigste manier om deze te stoppen schadelijke door de mens veroorzaakte activiteiten en dus koolstof vasthouden om de klimaatverandering te vertragen, is het instellen en onderhouden van beschermde gebieden.

Beveiligde ruimtes zijn cruciaal. Als de natuur behouden blijft en bloeit, profiteert iedereen daarvan. Er is nog nooit zo'n dringende behoefte geweest. Doneer nu om te delen in onze impact.

Conclusie

Zonder de aanwezigheid van deze kritieke ecosystemen zou er geen duurzaamheid van het leven zijn, vandaar de noodzaak om deze gebieden te beschermen.

Aanbevelingen

editor at MilieuGa! | Providenceamaechi0@gmail.com | + berichten

Een gepassioneerde milieuactivist in hart en nieren. Lead contentschrijver bij EnvironmentGo.
Ik streef ernaar om het publiek voor te lichten over het milieu en de problemen ervan.
Het ging altijd al over de natuur, we moeten beschermen, niet vernietigen.

Laat een reactie achter

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.